Die niederländische muslimische Gemeinschaft verfügt aufgrund ihrer großen ethnischen Vielfalt über einen großen kulturellen Reichtum. Niederländische Muslime sind außerdem sehr vielfältig, was bedeutet, dass sie sich neben Kultur und ethnischer Zugehörigkeit auch in Alter, Geschlecht, Grad und Form der Religiosität, politischen Vorlieben, Bildung und sozialer Klasse unterscheiden. Niederländische Muslime können daher nicht in einer Kategorie zusammengefasst werden.

Nederlandse moslims zijn onderdeel van de Nederlandse samenleving, leveren op verschillende vlakken hun bijdragen en zijn te vinden in vele lagen en (sub)culturen van de bevolking. Zo’n 5 a 7% van de Nederlandse bevolking heeft een moslimachtergrond en de islam is daarmee de tweede grootste religie van Nederland (CBS, 2020; Pew Research Center, 2017).  De Nederlandse moslimgemeenschap is cultureel en etnisch zeer divers. De meeste Nederlandse moslims zijn in Nederland geboren (SCP, 2018). Een groot deel van hen heeft (voor)ouders met een migratieachtergrond. Daarvan zien we ook weer diverse achtergronden; een deel is als expat gekomen (arbeidsmigranten uit voornamelijk Turkije en Marokko), een ander deel heeft een dekolonisatie achtergrond (Indonesië en Suriname). Andere Nederlandse moslims hebben moeten vluchten (bijv. uit Bosnië, Irak, Syrië, Afghanistan, Somalië, Iran, Palestina), en weer anderen zijn voor studie, werk of liefde naar Nederland gekomen. Verder zijn er in Nederland ook moslims met bijvoorbeeld een Indiase, Pakistaanse, Algerijnse, Tunesische, Soedanese, Egyptische, (autochtone) Nederlandse of gemengde achtergrond. Nederlandse moslims hangen ook verschillende religieuze (sub)stromingen of  bewegingen aan. De grootste groep Nederlandse moslims bestaat uit soennieten, maar er zijn daarnaast ook sjiieten, alevieten en ahmadiyya’s. Daarbinnen en daarnaast zijn weer allerlei substromingen, bewegingen, interpretaties en geloofsbelevingen, die kunnen variëren van heel behoudend tot heel vrijzinnig, op verschillende geloofsaspecten en in verschillende combinaties. Er zijn bovendien Nederlandse moslims die zich tot geen enkele (sub)stroming rekenen en er zijn Nederlanders voor wie het moslimzijn enkel een cultureel element van de identiteit is. De Nederlandse moslim is kortom niet in één categorie te vangen. Dat geldt overigens ook voor andere religies in Nederland, zoals het christendom en jodendom, die intern ook heel divers zijn. En als we ver genoeg in de tijd terug gaan, blijkt het overgrote deel van de Nederlanders een migratieachtergrond te hebben. Migratieverhalen herinneren ons aan een gedeeld verleden, met fascinerende en soms ook pijnlijke verhalen, én inspireren ons tegelijkertijd om te geloven in een positieve gezamenlijke toekomst in Nederland.